RBI New Rules 2025: भारतीय रिझर्व्ह बँक (RBI) ने अलीकडेच अनेक महत्वाचे नियम बदल जाहीर केले आहेत, ज्याचा थेट परिणाम सर्वसामान्य नागरिकांपासून ते उद्योग जगतातील मोठ्या कंपन्यांपर्यंत होणार आहे. हे बदल बँकिंग, कर्ज, डिजिटल पेमेंट्स आणि ग्राहकांच्या हक्कांशी संबंधित असल्यामुळे अर्थव्यवस्थेत नवे संकेत देणारे ठरणार आहेत.
कर्ज घेणे होणार सोपे
RBI ने कर्ज देण्याच्या पद्धतीत सुधारणा केली आहे. मोठ्या कॉर्पोरेट्सना आणि व्यवसायांना आता आधीपेक्षा सोप्या अटींवर कर्ज मिळू शकेल. शेअर्सवर घेतल्या जाणाऱ्या कर्जाची मर्यादा ₹20 लाखांवरून थेट ₹1 कोटीपर्यंत वाढवली आहे. यामुळे विशेषतः स्टार्टअप्स आणि लघु-मध्यम उद्योगांना मोठा दिलासा मिळणार आहे.
डिजिटल व्यवहार अधिक सुरक्षित
ऑनलाईन व्यवहार वाढत असताना RBI ने सुरक्षा वाढवण्यासाठी नवे नियम आणले आहेत. आता डिजिटल पेमेंट करताना फक्त OTP पुरेसा राहणार नाही, त्यासोबत आणखी एक सुरक्षा टप्पा अनिवार्य करण्यात आला आहे. यामुळे फसवणुकीच्या घटनांवर नियंत्रण मिळवणे शक्य होईल. तसेच परदेशातून होणाऱ्या व्यवहारांवर विशेष लक्ष ठेवले जाईल, ज्यामुळे ग्राहक अधिक सुरक्षित राहतील.
Read Also: Meta Vibes: सोशल मीडियावर धमाका! चुटकीसरशी बनवा AI व्हिडीओ, जाणून घ्या पूर्ण A ते Z माहिती
ग्राहकांच्या तक्रारींवर जलद कारवाई
बँकिंग ग्राहकांच्या तक्रारींवर आता अधिक वेगाने कारवाई होईल. RBI ने ओम्बुड्समन प्रणालीमध्ये सुधारणा केली असून ग्रामीण सहकारी बँकादेखील या योजनेत समाविष्ट केल्या आहेत. त्यामुळे ग्रामीण भागातील ग्राहकांनाही त्यांच्या तक्रारींवर जलद तोडगा मिळणार आहे.
खाते आणि लॉकर दाव्यांना 15 दिवसांत निपटारा
RBI ने मोठा दिलासा देणारा नियम जाहीर केला आहे. खातेदाराच्या मृत्यूनंतर नॉमिनीने केलेल्या दाव्यांचा निपटारा बँकेला किंवा लॉकर पुरवणाऱ्या संस्थेला 15 दिवसांच्या आत करणे अनिवार्य असेल. यामुळे वारसांना महिनोन्महिने बँकांचे चकरा माराव्या लागणार नाहीत.
रुपया आंतरराष्ट्रीय व्यवहारात मजबूत होणार
RBI ने भारतीय रुपया आंतरराष्ट्रीय व्यवहारात जास्त वापरता यावा यासाठी पाऊले उचलली आहेत. आता काही निवडक देशांमध्ये रुपयामध्ये थेट कर्ज व व्यापार व्यवहार शक्य होतील. यामुळे रुपयाला आंतरराष्ट्रीय पातळीवर नवी ओळख मिळेल आणि भारतीय अर्थव्यवस्थेला बळकटी मिळेल.
नवे नियम कसे लागू होतील?
जर तुम्ही खातेदार, नॉमिनी किंवा कर्ज घेणारे असाल तर पुढील प्रक्रिया लक्षात ठेवा:
- बँकेत नॉमिनी क्लेम करताना आवश्यक कागदपत्रे सादर करावी लागतील
- बँक किंवा लॉकर पुरवठादाराला 15 दिवसांत निपटारा करणे बंधनकारक असेल
- डिजिटल पेमेंटसाठी नवा सुरक्षा टप्पा ग्राहकांकडून आपोआप अंमलात आणला जाईल
निष्कर्ष: RBI च्या या बदलांमुळे सर्वसामान्य ग्राहकांना मोठा फायदा होणार आहे. कर्ज घेणे सोपे होईल, ऑनलाईन व्यवहार सुरक्षित होतील, खातेदारांच्या नॉमिनींसाठी प्रक्रिया सोपी होईल आणि रुपयाला आंतरराष्ट्रीय पातळीवर नवीन ओळख मिळेल. या नियमांमुळे बँकिंग क्षेत्रात पारदर्शकता व विश्वासार्हता वाढण्याची अपेक्षा आहे.